Logos Multilingual Portal

Select Language



José Ortega y Gasset (1883-1955)

Der spanische Philosoph, am 9. Mai 1883 als Sohn eines Verlegers in Madrid geboren, studierte in Madrid, Marburg, Berlin und Leipzig und lehrte an der Universität Madrid. Unter dem Einfluß von Nietzsche und Dilthey schrieb er seinen bekanntesten Essay, La rebelión de las masas (Der Aufstand der Massen, 1929), in dem er den Verfall der Gesellschaft auf das Fehlen einer fähigen Elite und Mißachtung der sittlichen Normen zurückführt. Der Disziplinlosigkeit der Masse stellt er eine kulturstiftende Funktion der Elite entgegen.
Politisch setzte sich Ortega in Spanien seit 1914 für die Republik ein. Sein geistiger und ideologischer Einfluß auf den entstehenden Falangismus in Spanien ist unverkennbar. Dennoch wurde er zum Gegner Francos und verließ Spanien zu Beginn des Bürgerkriegs 1936.
Erst 1949 kehrte er aus dem Exil nach Madrid zurück, wo er am 18. Oktober 1955 starb.

al fat ch’agh sia un sensa laor ‘l è na negasion dal dirito da vivar ch’l’è pes ancora che la mort
an savema quel ch’a suced, eco cosa suced
chi pol mia quel ch’al vol, al voia quel ch’al pol
con la moral a coregema i nostar eror da bestie, con l’amor i eror dla nostra moral
èsar inamorà ‘l è on moment da semisia ch’a pasa
la pusè granda specialisasion, l’è la pusè granda ignoransa
la seinsa l’è tut quel ch’as pol senpar discutar
maraviàras l’è cominciar a capir
mì son mì e la me cisrcostansa
tute le volte ch’a t’insegni quel, insegna anca a mia fidaras da quel ch’a t’insegni